1568-1648: TACHTIGJARIGE OORLOG
J.H. Duisdeiker De Grondlegging van Neêrlands onafhankelijkheid: in de vestiging van de Republiek der Vereenigde Nederlanden, in het jaar 1572, onder het wijs beleid van Willem den eersten (1814)
Fr. Hohs van Vloten Friesche briefwisseling van Juny tot December 1572 (1859)
Door een Roomsch Catholyk Tijdgenoot: De legende van den Geusen troubele over Zeelant, in den jare 1572 ende 1573 (1872)
Arnoldus van Duyn: Oudewaters moord [1575], of waarachtig verhaal van d'oudheid, belegering, in-neemen en verwoesten der gesegde stad, door een meer als heydensche wreedheid (1768)
W. van den Heuvell: Neêrlands roem: historisch-romantische episoden uit den tachtigjarigen oorlog (1841)
R. Fruin Tien Jaren uit den tachtigjarigen Oorlog, 1588-1598 (1861)
Henrick Lodewijcxsoon van Haestens: Oostende / Oostende / Wie hoorde van sulcke Ellende / Als inde Iaeren 1601, 1602, 1603 ende 1604, aldaer gepasseert is (1613)
Henrick Lodewijcxsoon van Haestens: Beschrijvinghe, Des machtigen Heyrtochts uyt Hollandt nae Vlanderen, gedaen by de Heeren Staten Generael der Vereenichde Nederlanden. Van ghelijcken De Bloedige ende strenge Belegeringe der Stadt Oostende inde Jaeren 1601, 1602, 1603, 1604 (1614)
Abram Pieter Van Groningen: Geschiedenis der watergeuzen (1840)
Grotendeels overgenomen uit de beschrijvingen van Brand, van Cattenburg en anderen: Het Leven van Hugo de Groot (1583-1645): Vervattende zyne studiën, schriften, gezantschap en staatkundige verrichtingen, van zyne geboorte af tot zynen dood toe (1771)
- De Spaensche tiranye
Crijn Vermeulen de Jonghe De Spaensche tiranye dienende tot een morghen-wecker der Vrije Nederlantsche Provintien : waer in verhaelt wert de bloedige vervolgingen en wreetheyt door de Spanjaarden enz. (1610)
Francisco Pelsaert, Gysbert Bastiaensz: Ongeluckige voyagie, van 't schip Batavia, nae Oost-Indien. Uyt-gevaren onder de E. François Pelsaert. Gebleven op de Abrolhos van Frederick Houtman. Vervattende 't verongelucken des Schips, en de grouwelijcke Moorderyen onder 't Scheeps-volck, nevens de straffen der handtlangers in de Jaren 1628 en 1629. Hier achter is noch by-gevoeght eenige discoursen der Oost-Indische zee-vaert. (1648)
Jac. Pietersz. Wachter: De Spaensche tiranye, gheschiet in Nederlant. Waer inne te sien is de onmenschelicke en wreede handelingen der Spangiaerden. Voornamelick in de Steden Naerden, Haerlem, Rotterdam, Oudewater, Zutphen, Antwerpe, Brussel, Mechele, Maestricht enz. Alsmede de schrickelijcke moordt te Parijs aen die vande Religie. Oock de Moort van den Doorl. Prince van Orangien enz. (1641) Met platen
Johannes Gysius: Oorsprong en voortgang der Neder-landtscher beroerten ende ellendicheden. Waerin vertoont worden, de voornaemste Tyrannijen, Moorderijen, ende Wreedheden, die onder het ghebiedt van Philips de II in 'twerck ghestelt zijn, gheduyrende dese Nederlantsche Troublen ende Oorlogen (1616) Met illustraties.
Jan Evertszoon Cloppenburch, Bartolomé de las Casas, Johannes Gysius: Tweede deel van de Spieghel der Spaensche tyrannye, Gheschiet in Nederlandt. VVaer in te sien is de onmenschelijcke ende wreede handelingen der Spangiaerden, die sy in dese ende andere omligghende plaetsen bedreven hebben. Versiert met seer schoone kopere figueren (1638) Met illustraties
- Twaalfjarig Bestand (1609-1621)
Emanuel Van Meteren Historien der Nederlanden en haar naburen oorlogen tot het jaar 1612 (1663)
Ghy patriotten t'hans "kijck uyt, kijck uyt, Siet wat een vreemden dans "om de Hollandtsche bruydt (1615) Steunbetuiging aan prins Maurits
Johan van Oldebarneveldt (1547 – 1619)
Geeraert Brandt Historie van de rechtspleging gehouden in de jaeren 1618 en 1619 ontrent [omtrent] de dry gevangene Heeren Johan van Oldenbarnevelt, Rombout Hoogerbeets, Hugo de Groot (1708)
Johan van der Sande De wakende leeu der Nederlanden: historie, vertoonende 't begin ende voortganck der Nederlandtsche oorlogen ende beroerten tot den jare 1648 - Deel 1 (1663)
Matthijs Siegenbeek: Verslag van de verhooren door Johan van Oldebarneveldt ondergaan (1849)
Historisch Genootschap (Utrecht, Netherlands): Verhooren van Johan van Oldenbarnevelt (1850) Copmmentaar op boek Siegenbeek
Vredesperspectieven
Adolphus Brachelius Geschiedenis onses Tijts, 1618-1654) (1659)
Goede tijdinge van Munster (1648) 5 pagina's
Sym. Moulaert Articulen en Conditien van den Eeuwigen Vrede, tussen Koninck van Hispaignen en de Staten Gen. der Vereen. Nederl., den 30 Jan. 1648 (1648)
Tycho Brahe, Pieter Rammazeyn Generale prognosticatie van het jaer 1572, tot desen tegenwoordigen jare toe, waer in soo klaer als den dagh wort aengewesen alle de troubbelen die nu voorgevallen zijn, als mede de voorsegginge van de vrede die nu tegenwoordigh volcht (1648)